αυτό το φέρετρο

'Ηχήστε οι σάλπιγγες...
Καμπάνες βροντερές,
Δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογγήστε, τύμπανα πολέμου...
Οι φοβερές σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!
Σ'αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!...'

[ο Άγγελος Σικελιανός στην κηδεία του Κωστή Παλαμά το 1943]

Σήμερα Δευτέρα, λογικά, θα γίνει η κηδεία του μικρού Αλέξανδρου. Που έφυγε από "σφαίρα αστυνομικού". Που "τραυματίστηκε θανάσιμα". Σήμερα, στο φέρετρο του μικρού Αλέξανδρου θα ακουμπά η Ελλάδα. Μόνο που τίποτα δεν θα θυμίζει τα ηρωικά λόγια του ποιητή. Γιατί δεν θα ακουμπά ούτε από ηρωισμό ούτε από λεβεντιά, αλλά από κατάντια. Μια ιλιγγιώδης κατρακύλα που δεν έχει πάρει πρέφα πως οι σάλπιγγες έχουν ηχήσει προ πολλού και οι καμπάνες έχουν βροντήξει. Αλλά τελευταία, αυτή η χώρα κλονιζόταν σύγκορμη μόνο σε ποδοσφαιρικούς και μπασκετικούς θριάμβους. Και οι φοβερές σημαίες ξεδιπλώνονταν στον αέρα μόνο και μόνο για να πανηγυρίσουν το εφήμερο και το πρόσκαιρο. Και το ανούσιο. Ό,τι δεν μας πήγε ποτέ παραπέρα. Ό,τι ποτέ δεν μας άνηκε. Και που ποτέ δεν θα γίνει περιουσία μας.

Αλλά, και τα τύμπανα του πολέμου έχουν βογγήξει προ πολλού. Έχουμε πόλεμο, μην το γελάς μωρό μου. Έγραφε ο Κούρτοβικ σε ένα κείμενό του πως η μεγαλύτερη μυθολογία που γεννά ο πόλεμος είναι εκείνη των "αθώων θυμάτων". Σε ένα πόλεμο δεν υπάρχουν ποτέ αθώα θύματα. Θύματα ναι. Αθώα όχι. Λιγότερο ή περισσότερο ένοχα ίσως. Λιγότερο ο μικρός Αλέξανδρος, περισσότερο ο καριόλης μπάτσος. Πολύ περισσότερο. Αλλά δεν είναι αυτό που τους ξεχωρίζει τελικά ούτε είναι αυτό που έχει σημασία τέτοια ώρα. Μπορεί οι γονείς του μικρού Αλέξανδρου (γιατί ο ίδιος δεν πρόλαβε) να φταίνε όσο και ο καριόλης μπάτσος γι αυτή την κοινωνία. Την κοινωνία που οπλίζει μπάτσους και δεν ζητάει από κανέναν τα ρέστα. Την κοινωνία 'του Μέσου Νεοέλληνα, που γουστάριζε και 17Ν, γουστάρει και Καγιέν, γουστάρει να κλέβει, γουστάρει να εξοργίζεται και με τη διαφθορά και που είναι ταυτόχρονα λίγο εξουσιαστής και λίγο αντιεξουσιαστής'. 'Που θρηνεί για τις ζημιές στη βιτρίνα και όχι για τις ζημιές στην κοινωνία του'. Μπορεί. Τι σημασία έχει άλλωστε;

Η μόνη αντικειμενική διάκριση είναι ότι ο ένας είναι ζωντανός και ο άλλος δεν έχει το δικαίωμα ούτε να πει τη δική του εκδοχή για τα πράγματα. Ο ένας έχει κι άλλη ζωή μπροστά του, ενώ ο μικρός είναι ήδη παρελθόν. Και, σήμερα, όταν το φέρετρό του θα ακουμπά την Ελλάδα, ίσως νιώσουμε λίγο περισσότερο ένοχοι. Ίσως αναλογιστούμε πλέον την ευθύνη. Κι εσύ, επιτέλους, αθώε μαγαζάτορα που το πιο ιερό σου επιχείρημα έγινε η επιχείρησή σου. Ναι, εσύ, που όσο κι εμείς οι υπόλοιποι, αδυνατούμε να δούμε πέρα από τα τετραγωνικά που μας αναλογούν και δεν τολμάμε να μιλήσουμε για τίποτα που αφορά τα τετραγωνικά των άλλων. Ήρθε, ίσως, η ώρα να τα ξαναπαζαρέψουμε όλα αυτά. Να τα ξαναμοιράσουμε. Όχι από επιλογή πια, αλλά από ανάγκη. Από απελπισία και κατάντια. Επειδή, τόσα χρόνια, ούτε εσύ μαγαζάτορα ούτε κανείς μας δεν έκανε περιουσία. Γιατί περιουσία είναι το να ξέρεις ότι οι μπάτσοι δεν γίνεται να πυροβολήσουν κάποιον -όποιον, όποιας ηλικίας- στα καλά καθούμενα και ότι τα παιδιά 15 χρονών -όποια, όποιας οικογένειας- δικαιούνται να μεγαλώνουν. Περιουσία είναι να μην φοβάσαι.